inne zagadnienia dotyczące spółki z o.o. Archives - Strona 3 z 10

Czy jest możliwe rozwiązanie spółki z o.o. bez likwidacji?

Zasadniczo nie jest możliwe rozwiązanie spółki z o.o. bez uprzednio wszczętej procedury likwidacyjnej. Jednakże można rozważyć dwie opcje, w zależności od tego czy wspólnikom spółki z o.o. zależy na czasie, a mianowicie: (1) uproszczone przekształcenie sp. z o.o. w spółkę osobową (np.: spółkę jawną lub spółkę komandytową) i rozwiązanie spółki osobowej bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego albo (2) zawieszenie działalności spółki z o.o. na 24 miesiące i następnie skorzystanie z przymusowego rozwiązania spółki z o.o. przez sąd rejestrowy.

Uproszczone przekształcenie sp. z o.o. w spółkę osobową i rozwiązanie spółki

Uproszczone przekształcenie spółki z o.o. w spółkę osobową rozpoczyna przygotowanie przez zarządu tej spółki planu przekształcenia w spółkę osobową (art. 558 k.s.h.). Plan jest kontrolowany przez wskazanego przez zarząd oraz zaakceptowanego biegłego rewidenta (art. 559 k.s.h.).

Następnie zarząd zawiadamia wspólników o posiedzeniu zgromadzenia wspólników, na którym ma być podjęta uchwała o przekształceniu w spółkę osobową. Przepisy wymagają zawiadomienia wspólników co najmniej dwukrotnie w odstępie nie krótszym niż dwa tygodnie i nie później niż na miesiąc przed dniem podjęcia uchwały o przekształceniu (art. 560 k.s.h.). Taka uchwała o przekształceniu musi być przegłosowana Do przekształcenia spółki z o.o. w spółkę osobową dochodzi, gdy za przekształceniem głosowali wspólnicy posiadający co najmniej 2⁄3 kapitału zakładowego (art. 575 k.s.h.).

Procedurę przekształcenia spółki z .o.o. w spółkę osobową zakończy złożenie wniosku o wpis przekształcenia do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego.

Proces rozwiązania spółki osobowej bez przeprowadzania likwidacji polega w skrócie na tym, że wspólnicy spółki osobowej mogą w umowie spółki uzgodnić inny niż likwidacja, sposób zakończenia działalności spółki (art. 67 k.s.h.). Takie rozwiązanie prowadzi do zmniejszenia obowiązków informacyjnych oraz wprowadza bardziej korzystne dla wspólników spółki osobowej zasady podziału majątku pozostałego po zakończonej działalności gospodarczej spółki osobowej, gdyż przykładowo istnieje możliwość podziału majątku w naturze.

Rozpoczynając proces rozwiązania spółki osobowej bez przeprowadzania likwidacji wspólnicy podejmują zgodnie uchwałę o podziale majątku oraz spłacie istniejących zobowiązań spółki osobowej.

Następnie wspólnicy składają wniosek o wykreślenie spółki z rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego.

Przymusowe rozwiązanie przez sąd rejestrowy spółki z o.o.

W ramach postępowania sądowego o rozwiązanie podmiotu wpisanego do Rejestru bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego, że sąd ustala, czy spółka z o.o. nie posiada zbywalnego majątku i faktycznie nie prowadzi działalności i po potwierdzeniu tych okoliczności sąd rejestrowy orzeka o rozwiązaniu podmiotu bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego i zarządza jego wykreślenie z Rejestru (art. 25b-25e ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym).

Czy zmiana członka zarządu wymaga zmiany umowy spółki?

Zmiany w składzie osobowym zarządu spółki z o.o. są praktycznie biorąc, najczęściej dokonywanymi zmianami. Wynika to z doniosłej roli, jaką pełnią członkowie zarządu w spółce z o.o., która polega między innymi na faktycznym kierowaniu tym podmiotem, odpowiedzialnością członków zarządu wobec organu, który ich powołał a nawet wobec innych osób za działania spółki.

Zgodnie z przepisami kodeksu spółek handlowych wyróżniane są cztery przypadki „zwolnienia” członka zarządu: (1) wygaśnięcie mandatu członka zarządu z dniem odbycia zwyczajnego zgromadzenia wspólników za pierwszy pełny rok obrotowy pełnienia funkcji członka zarządu (art. 202 par. 1 k.s.h.), (2) śmierć członka zarządu (art. 202 par. 4 k.s.h.), (3) rezygnacja członka zarządu (art. 202 par. 4 k.s.h.) oraz (4) odwołania członka zarządu ze składu zarządu spółki z o.o. (art. 202 par. 4 k.s.h.).

Wygaśnięcie mandatu członka zarządu z dniem odbycia zwyczajnego zgromadzenia wspólników

Jeśli członek zarządu został powołany na czas określony i jego kadencja, określona w umowie spółki, zakończyła się z dniem odbycia zwyczajnego zgromadzenia wspólników za rok obrotowy, będący ostatnim rokiem kadencji tego członka zarządu, to w tym przypadku wygasa też mandat tego członka zarządu do sprawowania funkcji w zarządzie. Oznacza to, że zwyczajne zgromadzenie wspólników musi podjąć uchwały rozliczające danego członka zarządu (tzw. absolutorium) oraz zdecydować czy ten członek zarządu będzie powołany czy też nie, na następną kadencję. Ponieważ protokół zwyczajnego zgromadzenia wspólników zasadniczo nie jest sporządzany w formie aktu notarialnego toteż i wygaśnięcie mandatu jednego członka zarządu oraz powołanie tego samego członka zarządu na ponowną kadencję lub wybranie innej osoby na nową kadencję do zarządu nie wymaga zmiany umowy spółki. Dotyczy to też sytuacji, gdy w umowie spółki jest zawarty „historyczny” zapis informujący, kto został powołany do „pierwszego zarządu spółki z o.o.”.

Śmierć członka zarządu

Innym przypadkiem wygaśnięcia mandatu członka zarządu będzie jego śmierć. Praktycznie biorąc, wystarczy do sądu rejestrowego przekazać informację o śmierci członka zarządu oraz do odpowiedniego formularza KRS dołączyć akt zgonu lub postanowienie sądu o uznaniu za zmarłego. Także i ten przypadek nie wymaga dokonywania zmian w umowie spółki z o.o.

Rezygnacja członka zarządu

Członek zarządu może sam zrezygnować z pełnionej funkcji. Mandat takiego członka zarządu wygasa w chwili złożenia rezygnacji, z tym zastrzeżeniem, że jeśli rezygnacja pociąga za sobą nieobsadzenie zarządu, to ostatnia rezygnacja jest skuteczna po dniu na którym zostało zwołanie zgromadzenie wspólników, które ma zdecydować o nowym składzie zarządu. Także i ten sposób wygaśnięcia mandatu członka zarządu nie wymaga ingerencji w umowie spółki z o.o.

Odwołanie członka zarządu

Członek zarządu może być w każdym momencie odwołany uchwałą wspólników. Odwołanie jest skuteczne z chwilą podjęcia stosownej uchwały wspólników. Podjęcie takiej uchwały nie ma wpływu na treść umowy spółki, a więc innymi słowy ten sposób wygaśnięcia mandatu członka zarządu nie dokonania zmiany w umowie spółki z o.o..

Konkludując, zasadniczo zmiana członka zarządu nie wiąże się z koniecznością dokonywania zmian w umowie spółki z o.o.

Ile czasu trwa wykreślenie spółki z rejestru KRS?

Likwidacja spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest procedurą zmierzającą do zakończenia bytu prawnego spółki i wykreślenia jej z Krajowego Rejestru Sądowego i innych rejestrów prowadzonych przez organy państwowe i samorządowe. Otwarcie likwidacji następuje z dniem uprawomocnienia się orzeczenia sądu o rozwiązaniu spółki lub w dniu powzięcia przez wspólników uchwały o rozwiązaniu spółki lub zaistnienia innej wskazanej w przepisach przyczyny rozwiązania spółki. Przedmiotem niniejszego opracowania będzie przebieg procedury likwidacji spółki wywołanej uchwałą wspólników.

Likwidację spółki rozpoczyna podjęta przez wspólników uchwała o rozwiązaniu spółki o otwarciu likwidacji podjęta w formie aktu notarialnego. Uchwałę tę należy zgłosić do sądu rejestrowego. Jednocześnie fakt otwarcia likwidacji należy ogłosić w Monitorze Sądowym i Gospodarczym wzywając wierzycieli do zgłaszania swoich wierzytelności w terminie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia rozpoczęcia likwidacji spółki.

Wraz z podjęciem uchwały o otwarciu likwidacji wspólnicy powołują likwidatorów spółki, którzy w okresie likwidacji spółki posiadają prawo prowadzenia spraw spółki i jej reprezentowania. Likwidatorami są dotychczasowi członkowie zarządu, chyba w umowie spółki lub w uchwale wspólnicy postanowili inaczej. Podstawowym zadaniem likwidatorów jest zakończenie prowadzenia interesów spółki, przede wszystkim poprzez ściągnięcie wierzytelności, wypełnienie zobowiązań i upłynnienie majątku spółki (podział majątku pomiędzy wspólników). W celu ukończenia spraw w toku likwidatorzy mogą również podejmować nowe interesy.

Podział majątku pomiędzy wspólników pozostałego po zaspokojeniu wierzycieli możliwy jest nie wcześniej niż po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia o otwarciu likwidacji spółki z o.o. w Monitorze Sądowym i Gospodarczym i wezwaniu wierzycieli. Majątek spółki dzielony jest pośród wspólników spółki proporcjonalnie do wniesionych przez nich udziałów. Wyjątki w tym zakresie może wprowadzić umowa spółki.

Ostatnim etapem likwidacji spółki jest przygotowanie sprawozdania likwidacyjnego i złożenie wniosku o wykreślenie spółki z rejestru. Sprawozdanie likwidacyjne musi być zatwierdzone przez wszystkich wspólników i dołączone do wniosku o wyrejestrowanie spółki z KRS. Sprawozdanie likwidacyjne sporządza się na dzień poprzedzający podział między wspólników majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli.

Mając na uwadze powyższą procedurę postępowanie likwidacyjne trwa nie mniej niż 6 miesięcy od dnia ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Jako, że ogłoszenie w Monitorze Sadowym i Gospodarczym nie jest pierwszą czynnością podjętą w ramach działań zmierzających do rozwiązania spółki, zaś rozwiązanie spółki następuje z chwilą wykreślenia jej z rejestru, należy wskazać, iż likwidacja spółki trwa co najmniej 7-8 miesięcy.

Dlatego też warto rozważyć inne opcje niż likwidacja spółki z o.o. W praktyce jedną z wielu możliwości jest sprzedaż wszystkich udziałów w spółce z o.o. podmiotowi, który chce odkupić udziały w istniejącym podmiocie gospodarczym.

Sprzedaż udziałów po wartości nominalnej?

Każda spółka z o.o. musi posiadać co najmniej minimalny, wynoszący 5.000 zł, kapitał zakładowy. Przy zakładaniu spółki z o.o. każdy ze wspólników wnosi umówiony wkład pieniężny lub niepieniężny i w zamian otrzymuje udziały w spółce. Na początku działania spółki z o.o. wartość nominalna udziałów odpowiada ich wartości rynkowej. Po rozpoczęciu prowadzenia działalności gospodarczej przez spółkę, wartość rynkowa udziałów będzie się zmieniała w zależności od sytuacji majątkowej spółki; udziały w spółce deklarującej zysk będą wyższe niż ich wartość nominalna, natomiast udziały w spółce wykazującej stratę lub minimalny majątek mogą mieć niższą wartość niż ich wartość nominalna.

Udział w spółce to informacja o tym, w jakiej proporcji każdy ze wspólników uczestniczy w kapitale zakładowym oraz jakie prawa i obowiązki ma dany udziałowiec. Nominalna wartość udziałów jest podana w umowie spółki z o.o. oraz ta informacja jest następnie powielona w odpisach z Krajowego Rejestru Sądowego. Inaczej mówiąc, łatwo sprawdzić ile udziałów i o jakiej wartości nominalnej ma każdy ze wspólników spółki z o.o. Oczywiście, w trakcie trwania spółki wspólnicy mogą zmieniać (zwiększać lub zmniejszać) wartość nominalną udziałów, jedyne czego nie można zrobić to obniżyć wartości nominalnej udziałów poniżej 50 zł.

Każdy ze wspólników ma prawo do swobodnego rozporządzania posiadanymi udziałami, chyba że umowa spółki wprowadza utrudnienia w zbyciu udziałów.

Sprzedający i kupujący korzysta ze swobody zawierania umów i takiego kształtowania ceny, aby obie strony czynności prawnej ją akceptowały. Tak wynegocjowana cena za zbycie udziałów jest jednocześnie wartością rynkową udziałów. Oczywistym jest, że cena za sprzedaż udziałów nie może być znacząco różna od ich realnej wartości rynkowej, którą może ustalić rzeczoznawca. W przypadkach wątpliwych zawsze warto jest skorzystać z opinii rzeczoznawcy majątkowego, który wskaże, jaka jest potencjalna wartość rynkowa udziałów.

Jest to o tyle istotne, że przy zbyt odbiegającej cenie ustalonej przez strony umowy sprzedaży urząd skarbowy może żądać zmiany tej wartości na rynkową albo wskazania przyczyn uzasadniających podanie ceny znacznie odbiegającej od wartości rynkowej. Takimi przyczynami są często: wymuszona sprzedaż udziałów albo istotne, negatywne zdarzenia ekonomiczne w spółce wpływające na niższą wartość udziałów (utrata głównego odbiorcy, wypowiedzenie umowy kredytowej, itp.). Jeśli strony umowy sprzedaży udziałów nie wyjaśnią przyczyn znacząco innej od rynkowej ceny sprzedaży udziałów to urząd skarbowy sam określi wartość rynkową, także za pomocą powołanego biegłego rzeczoznawcy.

Zmiana wartości rynkowej dokonana przez urząd skarbowy wpłynie na wysokość zobowiązania podatkowego w podatku dochodowym u sprzedającego oraz na wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych w kupującego.

Czy można wnieść do spółki osobowej wkład niepieniężny w postaci pomysłu na produkt?

Przepisy kodeksu spółek handlowych nie definiują ściśle pojęcia wkładu wspólnika spółki osobowej (spółki jawnej, komandytowej).

Najczęstszym typem wkładu są wkłady pieniężne. Jednakże z art. 48 i 49 k.s.h. wynika, iż wkładem do spółki osobowej może być nie tylko wkład pieniężny, ale też prawo obligacyjne (między innymi: udziały i akcje spółek kapitałowych, prawo najmu, dzierżawy). Przepisy prawa handlowego uprawniają też do oddania rzeczy do korzystania na zaliczenie wkładu wspólnika spółki osobowej.

Wkładem w spółce osobowej mogą być także świadczenia na rzecz spółki, takie jak prace wykonywane przez wspólników w trakcie tworzenia spółki osobowej albo świadczenie pracy na rzecz spółki po jej utworzeniu. Wkładem do spółki może być również „know-how”, a więc przykładowo baza klientów albo opis produktu, który ma być oferowany przez spółkę.

W spółce osobowej obowiązuje duża swoboda, jeśli chodzi o wycenę wartości wkładu niepieniężnego. Jak to wyżej wskazano, wkładem niepieniężnym do spółki osobowej mogą być prawa obligacyjne, usługi, świadczenie pracy, prawa rzeczowe (na przykład własność nieruchomości, ruchomości), prawa rzeczowe ograniczone (na przykład prawo użytkowania), prawa na dobrach niematerialnych, itp.. W umowie spółki osobowej musi być wskazana wartość wnoszonych przez każdego wspólnika wkładów. Jeśli jednak w umowie spółki wkłady poszczególnych wspólników nie zostały wycenione uznaje się, że wkłady poszczególnych wspólników są ekwiwalentne. Ponieważ wartość wkładu niepieniężnego, określona w umowie spółki osobowej, jest tylko deklaracją wspólnika, zaakceptowaną przez pozostałych wspólników, toteż mogą powstać wątpliwości jaką rzeczywistą wartość ma zdeklarowany wkład.

Jeśli chodzi o świadczenie pracy przez wspólnika na rzecz spółki osobowej to należy pamiętać, że przedmiotem wkładu do spółki jawnej nie może być praca świadczona jako prowadzenie spraw spółki, jeżeli w umowie spółki wspólnik nie został zwolniony od obowiązku prowadzenia spraw spółki.

Warto pamiętać, że w spółce osobowej zawiązywanej przy wykorzystaniu wzorca umowy (tzw. spółka s24), nie jest dopuszczalne wniesienie wkładu niepieniężnego ani w momencie zawierania umowy spółki, ani poprzez zmianę umowy spółki po jej zarejestrowaniu, jeżeli spółka chce zachować charakter „e-spółki”.

Warto też zwrócić uwagę na istotne kwestie podatkowe związane z dokonaniem wkładu niepieniężnego do spółki osobowej. Zgodnie z wyrokiem WSA w Warszawie z dnia 27 lipca 2010 r., III SA/Wa 60/10, w przypadku wniesienia wkładu niepieniężnego do spółki jawnej, wspólnik nie otrzymuje udziału w majątku spółki. Przysługujący mu udział kapitałowy pozwala jedynie na określenie jego przyszłych praw, w tym prawa do udziału w zysku, który stanowić będzie jednak przychód opodatkowany z innego tytułu niż wniesienie wkładu do spółki. Pomimo, że spółka jawna, zgodnie z art. 8 § 1 k.s.h., może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania we własnym imieniu, wniesienie do niej wkładu niepieniężnego nie może być traktowane jako odpłatne zbycie praw majątkowych. W wyniku wniesienia wkładu wspólnik nie otrzymuje żadnego ekwiwalentu, czy to w postaci pieniędzy, czy też świadczeń w naturze, czy też w postaci udziałów o określonej wartości nominalnej, jak ma to miejsce w przypadku wniesienia wkładów rzeczowych do kapitału spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (art. 158 § 1 k.s.h.).

Data sporządzenia dokumentu – sprawozdanie finansowe

W trakcie zgłaszania dokumentów finansowych do Krajowego Rejestru Sądowego poprzez zakładkę „Bezpłatne zgłaszanie dokumentów finansowych” system pyta składającego dokument o podanie daty sporządzenia dokumentu.

Komunikat z systemu wygląda tak:

Oczywiście nie każdy musi pamiętać, dokładnie kiedy dany dokument był sporządzany, czasem trwa to kilka dni, często też zdarza się, że dokument jest w różnych datach, przez kilka osób, podpisywany. Trzeba pamiętać, że data sporządzenia dokumentu nie jest datą złożenia zgłoszenia dokumentu do „Bezpłatnego zgłaszania dokumentów finansowych” oraz nie jest datą dodania pliku do zgłoszenia.

Najprościej można tę datę sprawdzić poprzez weryfikację dokumentu za pomocą darmowego oprogramowania, np.: ProCertum SmartSign. Po otworzeniu tego programu należy w Weryfikowaniu dodać plik i sprawdzić czas ostatniego podpisu, to będzie data sporządzenia dokumentu. Za pomocą tego oprogramowania można weryfikować i ustalać datę sporządzenia dokumentu podpisanego elektronicznym podpisem zaufanym jak i podpisem z profilu zaufanego ePUAP.

Jeżeli potrzebujesz pomocy w złożeniu dokumentów finansowych do KRS spójrz tutaj na przejrzyście przygotowany przewodnik przedstawiający krok po kroku jak zgłosić dokumenty finansowe do KRS: Jak wysłać e-Sprawozdanie Finansowe na portalu eKRS?.

Zakup spółki z kredytem a wyłączenie odpowiedzialności poprzedniego zarządu

Czy przy sprzedaży udziałów w spółce z o.o. można zapewnić sprzedającego udziały, że dotychczasowy zarząd zostanie zwolniony z odpowiedzialności materialnej, gdyby po sprzedaży udziałów i zmianie zarządu spółka z o.o. przestała spłacać raty kredytowe?

Odpowiedzialność członka zarządu za nieuregulowane zobowiązania spółki

Zacznijmy od krótkiego omówienia, jak kształtuje się odpowiedzialność członków zarządu za zaciągnięte, lecz nieuregulowane zobowiązania spółki z o.o.

Zgodnie z artykułem 299 kodeksu spółek handlowych odpowiedzialność członków zarządu za zobowiązania spółki jest uregulowana w następujący sposób: członkowie zarządu są odpowiedzialni za zadłużenie spółki z o.o., jeżeli egzekucja przeciwko spółce okaże się bezskuteczna. Odpowiedzialność członka zarządu za zadłużenie spółki z o.o. obejmuje te zobowiązania, które zostały zaciągnięte za kadencji danego członka zarządu i nie zostały uregulowane (niezależnie czy miały być uregulowane w czasie, kiedy dany członek zarządu zasiadał w zarządzie, czy też już za kadencji następnego zarządu). Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą Sądu Najwyższego, odpowiedzialność członków zarządu określoną w art. 299 § 1 ponoszą osoby, które były członkami zarządu w czasie istnienia zobowiązania, a ściślej – w czasie istnienia podstawy tego zobowiązania, a więc zakresem odpowiedzialności objęte są także zobowiązania jeszcze niewymagalne w okresie sprawowania przez daną osobę funkcji w zarządzie (Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały z 28.02.2008 r., III CZP 143/07, OSNC 2009/3, poz. 38; a także: wyroki SN z 11.02.2010 r., I CSK 269/09, „Glosa” 2011/2, s. 7–8 i z 25.02.2010 r., V CSK 248/09, OSNC 2010/10, poz. 141).

Czy można umowie wyłączyć odpowiedzialność członka zarządu?

Umowa sprzedaży udziałów może zawierać zapewnienie kupującego, że w przypadku stwierdzenia niewypłacalności spółki z o.o. zobowiąże się do uregulowania istniejącego zadłużenia tej spółki z o.o. tak aby wierzyciele nie skierowali powództwa przeciwko zobowiązanym wg art. 299 k.s.h. członkom zarządu. Sam taki zapis w umowie sprzedaży udziałów nie wyłącza odpowiedzialności wnikającej z art. 299 k.s.h., lecz jedynie wprowadza odpowiedzialność gwarancyjną sprzedawcy udziałów wobec osoby trzeciej – członka zarządu powołanego po zmianie udziałowca (art. 393 k.c.).