Po przystąpieniu do spółki jawnej, jeden z klientów zadał następujące pytanie:
Panie Mecenasie, moja księgowa ma wątpliwość odnośnie rozliczeń księgowo-podatkowych po zmianach w spółce, czy zmiany następują z datą uchwał, czy z datą wpisu do KRS co wydaje się w drugim wypadku nielogiczne?
Zgodnie z kodeksem spółek handlowych, spółka osobowa to spółka jawna, spółka partnerska, spółka komandytowa i spółka komandytowo-akcyjna.
Każdy wspólnik spółki osobowej ma prawo do równego udziału w zyskach i uczestniczy w stratach w tym samym stosunku bez względu na rodzaj i wartość wkładu. Określony w umowie spółki udział wspólnika w zysku odnosi się, w razie wątpliwości, także do jego udziału w stratach. Umowa spółki może zwolnić wspólnika od udziału w stratach. Przepisy kodeksu spółek handlowych nie przewidują możliwości wyłączenia wspólnika z udziału w zyskach spółki osobowej. Jeśli chodzi o spółki osobowe: spółkę jawną, spółkę partnerską i spółkę komandytową to są to spółki nie posiadające osobowości prawnej a z punktu widzenia podatku dochodowego spółki te są transparentne podatkowo co oznacza, że podatnikami podatku dochodowego nie są te spółki, lecz są nimi poszczególni wspólnicy spółek. Sposób opodatkowania dochodu z udziału w spółce osobowej jest uzależniony od cywilnoprawnego statusu danego wspólnika. Jeżeli wspólnikiem spółki osobowej jest osoba fizyczna, to dochód z udziału w tej spółce podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Od kiedy należy deklarować dochód z udziału w spółce osobowej?
W wielu interpretacjach podatkowych organy wydające interpretacje wskazują, że zmiany, takie jak dołączenie nowego wspólnika, obowiązują od chwili przystąpienia do spółki jawnej, a nie od chwili wpisu do KRS. Organy podatkowe więc uznają, że dla celów podatkowych moment podjęcia uchwały o rozszerzeniu składu wspólników jest chwilą, od której nowi wspólnicy ustalają przychody i koszty podatkowe wynikające z działalności tej spółki (podobnie jak dotychczasowi wspólnicy od tego momentu zmieniają swój udział procentowy w spółce osobowej).
Cytat z jednej z wydanych interpretacji jest następujący: „Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że Wnioskodawczyni jako nowy wspólnik spółki jawnej ustalając podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych powinna rozpoznawać przychody i koszty podatkowe wynikające z działalności tej spółki, ustalając tym samym dochód do opodatkowania, proporcjonalnie do posiadanego – na moment uzyskania przychodów i poniesienia kosztów – udziału w zysku spółki, uwzględniając dzień przystąpienia do spółki. Z powyższego wynika zatem, że momentem od którego należy rozpoznawać wskazane we wniosku przychody i koszty podatkowe nie jest, jak twierdzi Wnioskodawczyni, dzień wpisu zmian składu osobowego spółki jawnej do Krajowego Rejestru Sądowego lecz moment, w którym Wnioskodawczyni przystąpiła do spółki jawnej”. Interpretacja podatkowa Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 26 kwietnia 2016 roku nr IBPB-1-1/4511-119/16/EN.
Do kiedy należy deklarować dochód z udziału w spółce osobowej?
Analogicznie zatem należałoby potraktować sytuację odwrotną, czyli że z chwilą zbycia ogółu praw i obowiązków w spółce jawnej, dany wspólnik przestaje być wspólnikiem spółki osobowej, w związku z czym podatkowo i księgowo należy go traktować już tak, jakby nie był wspólnikiem od chwili podpisania umowy zbycia ogółu praw i obowiązków.