Działanie na szkodę spółki z o.o.

Działanie na szkodę spółki z o.o.

Osoba zajmująca się sprawami spółki z o.o. może odpowiadać karnie za narażenie spółki swoimi działaniami na znaczną szkodę. Pojęcie znacznej szkody majątkowej zostało zdefiniowane ustawowo i chodzi o uszczerbek majątkowy przekraczający kwotę 200.000 zł (art. 115 § 5 kodeksu karnego). Co ważne, na szkodę majątkową składa się rzeczywisty uszczerbek w majątku (tzw. damnum emergens) oraz utracone korzyści (tzw. lucrum cessans). Działanie na szkodę spółki z o.o., nawet gdy nie powstałą szkoda, lecz istniało bezpośrednie zagrożenie jej powstania, może prowadzić do odpowiedzialności karnej.

Aby taka osoba odpowiadała karnie musi: (i) nadużyć udzielonych jej uprawnień lub nie dopełnić ciążącego na niej obowiązku, w wyniku czego (ii) majątek spółki został narażony na bezpośrednie niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody (art. 296 § 1a kodeksu karnego).

Nadużycie udzielonych uprawnień lub nie dopełnienie obowiązku polega na tym, iż odpowiedzialna osoba, mimo uprawnień bądź obowiązków określonych w ustawie, w decyzji właściwego organu lub w umowie, nie wypełnia ich lub wypełnia je niewłaściwie narażając podmiot gospodarczy na ryzyko poniesienia szkody majątkowej.

Sprowadzenie bezpośredniego niebezpieczeństwa wyrządzenia znacznej szkody majątkowej  zagrożone jest karą pozbawienia wolności do lat 3. Jeśli zaś sprawca działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej zagrożenie karą pozbawienia wolności wynosi od 6 miesięcy do lat 8 (art. 296 § 2 kodeksu karnego).

Kto może być pociągnięty do odpowiedzialności karnej? Osobą taką może być członek zarządu w spółce z o.o., prokurent, pełnomocnik, dyrektor, kierownik lub nawet radca prawny zajmujący się sprawami majątkowymi spółki. Chodzi więc a takie osoby, które są zobowiązane do zajmowania się sprawami majątkowymi spółki w ten sposób aby chronić ten majątek przed stratami i prowadzenie spraw majątkowych tak aby majątek spółki był powiększany. Nie będzie więc odpowiadała karnie osoba, która tylko wykonuje polecenia służbowe osoby decyzyjnej w spółce.

Jak można uchronić się przed odpowiedzialnością karną?

Art. 296 § 5 kodeksu karnego przewiduje instytucję czynnego żalu polegającą na tym, iż osoba, która wyrządziła szkodę lecz ją naprawiła przed wszczęciem postępowania karnego – nie będzie odpowiadać karnie za wyrządzenie znacznej szkody majątkowej spółce w wyniku nadużycia uprawnień lub niedopełnienia obowiązku. Sąd może też zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia, gdy sprawca dobrowolnie naprawił szkodę w całości (art. 307 kodeksu karnego).

 

Foto dzięki uprzejmości 2nix / freedigitalphotos.net

 

 

Konflikt między wspólnikami spółki z o.o.

Konflikt między wspólnikami spółki z o.o.

Celem spółki z o.o. jest dążenie do osiągnięcia wspólnego celu (art. 3 k.s.h.). Chodzi tu nie tylko o cel gospodarczy, ale również społeczny, zaś podstawową cechą spółki z o.o. jest idea współdziałania wspólników. Wspólnicy spółki z o.o. powinni dążyć do osiągnięcia wspólnego celu w całym okresie jej istnienia. Co wspólnik spółki z o.o. może zrobić w sytuacji, gdy występuje znaczący i długo trwający konflikt  pomiędzy wspólnikami spółki z o.o.? Co należy zrobić, gdy brak jest możliwości podejmowania decyzji w spółce z o.o., nie można powołać organów w spółce, wspólnik większościowy notorycznie wykorzystuje swoją pozycję, wspólnicy nie są zainteresowani sprawami spółki, istnieją trwałe konflikty między członkami zarządu ?

Jednym z rozwiązań konfliktu między wspólnikami może być zgłoszenie w sądzie gospodarczym żądania rozwiązania spółki z o.o. Zgodnie z art. 271 k.s.h. sąd gospodarczy może orzec wyrokiem rozwiązanie spółki:

1. na żądanie wspólnika lub człon­ka organu spółki, jeżeli osią­gnięcie celu spółki stało się niemożliwe albo jeżeli zaszły inne ważne przyczyny wywoła­ne stosunkami spółki,

2. na żądanie oznaczonego w od­rębnej ustawie organu państwo­wego, jeżeli działalność spółki naruszająca prawo zagraża inte­resowi publicznemu.

W świetle powołanego art. 271 pkt 1 k.s.h. osobą legitymowaną czynnie do złożenia pozwu z żądaniem rozwiązania spółki jest wspólnik lub członek organu spółki (członek zarządu, rady nadzorczej, likwidator) lub wspólnik bez względu na liczbę udziałów jaką posiada. Pozew kieruje się przeciwko spółce z o.o. a więc to spółka będzie pozwaną w tym procesie. Powództwo wytacza się przed sądem właściwym dla miejsca siedziby spółki z o.o. (art. 40 k.p.c.).

W pozwie o rozwiązanie spółki należy wskazać jaka jest wartość przedmiotu sporu. W sprawie o rozwiązanie spółki z o.o. wartość przedmiotu sporu będzie równała się wartości kapitału zakładowego spółki istniejącym na dzień złożenia pozwu. Wskazanie wartości przedmiotu sporu jest o tyle istotne, iż podana przez powoda wartość będzie też determinowała właściwość rzeczową sądu, tj. czy sąd rejonowy czy też okręgowy jest właściwy do orzekania w tej sprawie. Zgodnie z art. 17 pkt 4 k.p.c. jeżeli wartość przedmiotu sporu przekracza 75 tys. zł, właściwy do orzekania w takiej sprawie jest sąd okręgowy.

Zazna­czyć należy, że wyłącznie od orze­czenia sądu, które zostanie wydane po przeprowadzeniu postępowa­nia, zależeć będzie czy spółka zosta­nie rozwiązana wyrokiem, czy też sąd nie przychyli się do wniosku powoda. Zgodnie z art. 40 kodeksu postę­powania cywilnego (dalej k.p.c.) powództwo ze stosunku spółki wytacza się według miejsca siedziby spółki. Zgodnie z art. 2 ust. 2 pkt 2 ustawy z 24 maja 1989 r. o rozpozna­waniu przez sądy spraw gospodar­czych, sprawy ze stosunku spółki są sprawami gospodarczymi. Powód, występując do sądu o orzeczenie wyrokiem rozwiązania spółki, powi­nien podać wartość przedmiotu sporu. Podana wartość determinu­je, który sąd, rejonowy czy okręgowy, będzie właściwy. Zgodnie z art. 17 pkt 4 k.p.c. jeżeli wartość przedmiotu sporu przekracza 75 tys. zł, właściwy będzie sąd okręgowy.

W sprawie o rozwiązanie spółki, spółkę reprezentuje przez zarząd, gdy pozew został złożony przez wspólnika spółka albo spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników, gdy pozew został złożony przez członka zarządu. W sy­tuacji, gdy spółka nie ma wyznaczonej osoby do reprezentacji sąd wy­znaczy kuratora spółki.

W orzeczeniu o rozwiązaniu spółki z o.o. sąd przychylając się do żądania o rozwiązanie spółki orzeknie o rozpoczęciu postępowania likwidacyjnego (art. 274 § 1 k.s.h.)., wyznaczeniu likwidatora wraz z określeniem jego wynagrodzenia oraz rozstrzygnie o kosztach procesu.

 

foto dzięki uprzejmości  David Castillo Dominici / freedigitalphotos.net

Bilans spółki z o.o. wykazuje stratę

Bilans spółki z o.o. wykazuje stratę

Prowadzenie działalności gospodarczej wiąże się z ponoszeniem ryzyka ekonomicznego, polegającego na możliwości wystąpienia strat. Jeśli bilans spółki z o.o. wykazuje stratę przewyższającą sumę kapitału zapasowego, kapitału rezerwowego oraz połowy kapitału podstawowego to zarząd spółki jest zobowiązany do  niezwłocznego zwołania zgromadzenia wspólników oraz zarekomendowania zgromadzeniu wspólników aby rozważyło konieczność podjęcia uchwały w przedmiocie dalszego istnienia spółki z o.o. albo przeprowadzenia likwidacji (art. 233 k.s.h.).

Także zwyczajne zgromadzenie wspólników powinno podjąć uchwałę jak zamierza pokryć istniejącą stratę (art. 231 § 2 pkt 2 k.s.h.). Najczęściej wybierane są następujące możliwości: strata zostanie pokryta z kapitału zapasowego spółki albo z zysków lat następnych.

Wykazanie straty przewyższającej sumę kapitału zapasowego, kapitału rezerwowego oraz połowy kapitału podstawowego jest sygnałem, że spółka z o.o. nie jest w najlepszej kondycji finansowej. W takiej sytuacji zarząd zobowiązany jest do skrupulatnego prowadzenia bieżącego monitorowania sytuacji finansowej spółki pod kątem tego czy spółka nie zaprzestała płacenia długów oraz sprawdzania czy majątek spółki wystarcza na zaspokojenie długów.

Jest to o tyle istotne dla członków zarządu, że w sytuacji gdy spółka z o.o. zaprzestała spłacania zobowiązań oraz posiadany przez spółkę majątek i kapitał jest niewystarczający na pokrycie wszystkich zobowiązań, to po powzięciu takiej informacji zarząd spółki zobowiązany jest zgłosić wniosek o upadłość (art. 11 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. prawo upadłościowe i naprawcze).

Ustalenie odpowiedniego momentu na zgłoszenie wniosku o upadłość jest wyjątkowo istotne dla członków zarządu spółki ponieważ jeżeli egzekucja skierowana przeciwko spółce okaże się bezskuteczna to członkowie zarządu odpowiadają swoim osobistym majątkiem solidarnie ze spółką za jej zobowiązania. Odpowiedzialność członków zarządu spółki z o.o. zostaje wyłączona tylko w przypadkach określonych w art. 299 § 2 k.s.h., gdy:

  1. we właściwym czasie zgłoszono wniosek o ogłoszenie upadłości lub w tym samym czasie wydano postanowienie o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo o zatwierdzeniu układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu, albo 2.
  2. niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości nastąpiło nie z jego winy, albo że pomimo niezgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości oraz niewydania postanowienia o otwarciu postępowania restrukturyzacyjnego albo niezatwierdzenia układu w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia układu wierzyciel nie poniósł szkody.

Ciężar udowodnienia powołanych okoliczności spoczywa na pozwanym członku zarządu. Uchylić się od odpowiedzialności będą mogli również ci spośród członków zarządu, którzy na podstawie ksiąg handlowych i bilansów spółki wykażą, że w czasie, gdy zarząd spółki spoczywał w ich rękach, stan jej interesów był taki, że nie uzasadniał złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości lub otwarcie postępowania układowego.

 

Foto dzięki uprzejmości Stuart Miles / freedigitalphotos.net

Wznowienie działalności spółki z o.o.

Wznowienie działalności spółki z o.o.

We wpisie „Zawieszenie działalności spółki z o.o.” wskazałem, jakie należy podjąć kroki, aby zawiesić działalność spółki z o.o. Poniżej opisuję, co należy uczynić, aby przeprowadzić wznowienie działalności spółki z o.o.

Procedurę wznowienia działalności spółki z o.o. należy rozpocząć od zwołania zarządu spółki z o.o., na którym będzie podjęta uchwała zarządu w sprawie wznowienia działalności spółki. Uchwała zarządu spółki z o.o. może brzmieć tak jak w tym wzorze: uchwała zarządu w sprawie wznowienia działalności spółki.

Wznowienie działalności przez spółkę z o.o. wymaga złożenia wniosku o zmianę danych podmiotu w Krajowym Rejestrze Sądowym – na formularzu oznaczonym symbolem KRS-Z62. W części C.1 formularza należy zaznaczyć kwadrat nr 2 („Wznowienie wykonywania działalności”) i wpisać datę wznowienia działalności gospodarczej spółki z o.o..

Odnośnie zobowiązań publicznoprawnych (a więc m.in. podatków) art. 14a ust. 7 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wskazuje, że „zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej wywiera skutki prawne od dnia, w którym rozpoczyna się zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej, do dnia poprzedzającego dzień wznowienia wykonywania działalności gospodarczej”. Z uwagi więc na rozliczenie zobowiązań podatkowych w okresach miesięcznych lub kwartalnych należy tak wskazać dzień rozpoczęcia działalności, aby nie mieć kłopotów z prawidłowym rozliczeniem się z podatków. Przykładowo, za dzień rozpoczęcia działalności powinno wskazać się pierwszy dzień miesiąca lub kwartału – 1 stycznia lub 1 kwietnia.

Do formularza KRS-Z62 dołącza się uchwałę zarządu o wznowieniu działalności gospodarczej. Wznowienie działalności nie jest też ogłaszane w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.

Sąd rejestrowy wykreśla informację o zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej, która przez czas zawieszenia była zamieszczona w Dziale 6 rejestru przedsiębiorców (widoczna jest w odpisie aktualnym z rejestru przedsiębiorców w Dziale 6 Rubryce 8 odpisu z KRS).

Należy pamiętać o tym, że kwestie związane z formalnym zawieszeniem działalności gospodarczej nie przesądzają same w sobie o niepodleganiu opodatkowaniu lub braku obowiązków płatnika składek na  ubezpieczenie społecznego. Zawieszenie działalności ma znaczenie jedynie w sferze dowodowej, bowiem z samego faktu zawieszenia działalności nie wynika bezwzględnie niepodleganie opodatkowaniu lub obowiązkowi przekazywania składek na ubezpieczenie społeczne, ponieważ zawieszenie będzie wadliwe, gdy spółka mimo formalnie zgłoszonego zawieszenia działalności faktycznie wykonuje działalność gospodarczą (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2012 r., sygn. akt I UK 203/11).

 

foto dzięki uprzejmości Toa55 / freedigitalphotos.net

Niezłożenie sprawozdania finansowego

Niezłożenie sprawozdania finansowego

Zbliża się termin na przygotowanie dwóch ważnych w działalności spółki z ograniczoną odpowiedzialnością dokumentów – sprawozdania finansowego oraz sprawozdania zarządu z działalności spółki. Sprawozdanie finansowe oraz sprawozdanie z działalności spółki z o.o. muszą być przygotowane nie później niż w ciągu 3 miesięcy od końca roku obrotowego, a więc w większości spółek z o.o. – do końca marca. Sprawozdanie finansowe składa się z bilansu, rachunku zysków i strat oraz informacji dodatkowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i informuje o ekonomicznej kondycji spółki na dzień sporządzenia sprawozdania. Sprawozdanie zarządu z działalności spółki ma za zadanie przedstawić podjęte przez spółkę działania w zakończonym roku obrotowym oraz ewentualnie wskazać kierunki działalności na najbliższy czas. W sprawozdaniu zarządu z działalności spółki należy poinformować o wydarzeniach istotnych dla spółki, w tym też odnoszących się do innych organów (tj. zgromadzeń wspólników, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej).

Oba sprawozdania muszą być udostępnione udziałowcom spółki z o.o. w terminie 15 dni przed wyznaczonym dniem na zwyczajne zgromadzenie wspólników (zobacz więcej na ten temat: Zwyczajne zgromadzenie wspólników spółki z o.o.).

W ciągu 15 dni od dnia zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego zarząd spółki z o.o. ma obowiązek złożyć w Krajowym Rejestrze Sądowym oba sprawozdania: finansowe i z działalności spółki (art. 69 ustawy o rachunkowości). Zgodnie zaś z art. 27 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zarząd spółki z o.o. jest zobowiązany do przekazania do urzędu skarbowego sprawozdania finansowego i odpisu uchwały zgromadzenia wspólników zatwierdzającej sprawozdanie finansowe (wraz z opinią i raportem podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych – jeśli istniał obowiązek jej sporządzenia), w terminie 10 dni od daty zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego.

Brak złożenia sprawozdań w Krajowym Rejestrze Sądowym, po pierwsze powinno, ze strony sądu rejestrowego uaktywnić procedurę przymuszającą zarząd do wykonania tego obowiązku (art. 24 – 32 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym) oraz po drugie, może grozić odpowiedzialnością karną osób odpowiedzialnych za niezłożenie tych sprawozdań we rejestrze sądowym. Podobnie jest z sytuacją niezłożenia sprawozdania finansowego do urzędu skarbowego – po pierwsze, organ podatkowy będzie wzywał do złożenia sprawozdania finansowego (art. 155 Ordynacji podatkowej) a następnie osoba odpowiedzialna za nieterminowe złożenie sprawozdania finansowego do urzędu skarbowego może podlegać odpowiedzialności karno-skarbowej.

Jaka jest sankcja za niezłożenie sprawozdania finansowego lub sprawozdania z działalności we właściwym rejestrze sądowym oraz urzędzie skarbowym ?

Niesporządzenie sprawozdania finansowego, sporządzenie go niezgodnie z przepisami ustawy lub zawarcia w nim nierzetelnych danych (art. 77 ust. 2 ustawy o rachunkowości) zagrożone jest karą grzywny lub pozbawienia wolności do lat 2.

Niezłożenie sprawozdania finansowego, a także sprawozdania z działalności we właściwym rejestrze sądowym (art. 79 pkt 4 ustawy o rachunkowości) zagrożone jest karą grzywny albo karą ograniczenia wolności.

Niezłożenie sprawozdania finansowego wraz z odpisem uchwały zgromadzenia wspólników zatwierdzającej sprawozdanie finansowe do urzędu skarbowego (art. 80b kodeksu karno-skarbowego) zagrożone jest karą grzywny. Grzywna może wynieść do 20-krotności minimalnego wynagrodzenia, czyli w 2015 r. do 35.000 zł.

Powyższe czyny karalne co do zasady mogą być popełnione przez członków zarządu, gdyż do obowiązków członków zarządu należy przygotowanie oraz złożenie sprawozdania finansowego do odpowiednich organów.

Orzeczenie prawomocnym wyrokiem karnym o odpowiedzialności członka zarządu za jeden z wyżej wskazanych czynów będzie prowadziło do wpisu o skazaniu tej osoby do Krajowego Rejestru Karnego oraz może też wiązać się z orzeczeniem środka karnego polegającego na zakazie zajmowania określonego stanowiska, wykonywania określonego zawodu lub prowadzenia określonej działalności gospodarczej (art. 39 pkt 2 kodeksu karnego).

Karalność przestępstw niesporządzenia sprawozdania finansowego (art. 77 ust. 2 ustawy o rachunkowości) oraz niezłożenia sprawozdania finansowego w sądzie rejestrowym (art. 79 pkt 4 ustawy o rachunkowości) ustaje po upływie 5 lat od dnia popełnienia czynu (art. 101 kodeksu karnego). Okres przedawnienia ulega przedłużeniu o dodatkowe 5 lat, przed upływem 5 lat od popełnienia czynu zostanie wszczęte postępowanie przygotowawcze ad personam, tj. konkretnej osobie zostaną postawione zarzuty (art. 102 kodeksu karnego).

Karalność wykroczenia polegającego na niezłożeniu sprawozdania finansowego wraz z odpisem uchwały zgromadzenia wspólników zatwierdzającej sprawozdanie finansowe do urzędu skarbowego ustaje z upływem roku od jego popełniania, zaś w przypadku wszczęcia karnego postępowania przygotowawczego przeciwko osobie – z upływem 2 lat od zakończenia tego okresu (art. 51 kodeksu karno-skarbowego).

 

foto dzięki uprzejmości Gualberto107 / freedigitalphotos.net

Czy wspólnik odpowiada finansowo za spółkę z o.o.?

wspólnik odpowiada finansowo za spółkę z o.o.

Podstawową zasadą spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jest to, że wspólnik (udziałowiec) spółki z o.o. nie odpowiada finansowo za zobowiązania tej spółki (art. 151 § 4 k.s.h.). Spółka z o.o. ma przecież odrębną osobowość prawną, jest wyposażona na początku swojego istnienia w kapitał zakładowy, którego celem jest umożliwienie prowadzenia działalności przez spółkę.

Czy jednak faktycznie nie zdarzają się takie sytuacje, że wspólnik odpowiada finansowo za spółkę z o.o.? Na powyższe pytanie należy odpowiedzieć twierdząco – są sytuacje wyjątkowe, w których wspólnik odpowiada finansowo za spółkę z o.o.

Wyjątkowo istotnym momentem dla wspólnika spółki z o.o. jest okres od zawiązania się spółki z o.o. (zawarcie umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w formie notarialnej w kancelarii notarialnej) aż do wydania postanowienia sądu gospodarczego o rejestracji spółki z o.o. w Krajowym Rejestrze Sądowym.

W tym to okresie istnieje spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji. W tym też czasie wspólnik może odpowiadać, solidarnie ze spółką oraz osobami działającymi w imieniu spółki (członkowie zarządu, pełnomocnik powołany jednomyślną uchwałą wspólników), za jej zobowiązania (art. 13 k.s.h.). Oczywiście odpowiedzialność wspólnika nie jest nieograniczona; ograniczeniem odpowiedzialności udziałowca będzie wartość zdeklarowanych wkładów na kapitał zakładowy spółki. Jeśli wspólnik wniesie do spółki z o.o. w organizacji zadeklarowane wkłady na kapitał zakładowy to odpowiada on majątkowo wyłącznie do tej wysokości (może po prostu nie odzyskać wniesionego wkładu z powrotem). Na marginesie dodam, że osoby działające w imieniu spółki z o.o. w organizacji – członkowie zarządu lub pełnomocnik powołany jednomyślną uchwałą wspólników – będą odpowiadać solidarnie za zobowiązania zaciągnięte w imieniu spółki z o.o. do czasu zatwierdzenia ich czynności przez zgromadzenie wspólników (art. 161 § 3 k.s.h.). Podobnej odpowiedzialności będzie podlegać wspólnik spółki z o.o. z tytułu zaległości publicznoprawnych spółki (podatków, opłat, itp.), gdy: (i) spółka w organizacji nie ma zarządu i nie został powołany jednomyślną uchwałą wspólników pełnomocnik, (ii) nie jest możliwe lub jest utrudnione przeprowadzenie egzekucji z majątku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji oraz (iii) wspólnik nie wykazał istnienia przesłanek wyłączających jego odpowiedzialność subsydiarną za zaległości podatkowe spółki w organizacji (art. 116 Ordynacji podatkowej).

Wspólnik może też odpowiadać wobec spółki z o.o. za szkodę jaką jej wyrządził przy jej tworzeniu (art. 292 k.s.h.). W literaturze podaje się przykłady takiej odpowiedzialności: wypłaty z kapitału zakładowego w zamian za usługi świadczone podczas zawiązywania spółki (sprzeczne z art. 158 § 2 k.s.h.), niewłaściwe sformułowanie umowy spółki, które uniemożliwiło jej zarejestrowanie, czy też nieusunięcie braków, które spowodowało rozwiązanie spółki (na podstawie art. 21 k.s.h.).

Aby jednak wspólnik podlegał odpowiedzialności odszkodowawczej spółka z o.o. musi udowodnić, że poniosła szkodę w związku z bezprawnym i zawinionym działaniem wspólnika oraz że istnieje związek przyczynowo – skutkowy pomiędzy szkodą spółki a działaniem wspólnika.

Po zarejestrowaniu spółki z o.o. wspólnik może odpowiadać wobec spółki za szkody jej wyrządzone, przykładowo, w związku z wniesieniem wkładu niepieniężnego (aportu).

Po pierwsze, wspólnik który znacznie zawyżył wartość wnoszonego aportu odpowiada wobec spółki za uzupełnienie różnicy pomiędzy podaną zawyżoną wartością wkładu niepieniężnego a jego wartością zbywczą (art. 175 h.s.h.). Wskazywałem na tę odpowiedzialność we wpisie – Jak wnieść wkład niepieniężny do spółki z o.o.? Po drugie należy też wskazać, że wspólnik będzie odpowiadał za wadliwy wkład niepieniężny („odpowiedzialność wyrównawcza wspólnika”). I w tym przypadku spółka z o.o. będzie uprawiona do wyegzekwowania od wspólnika rekompensaty za wady fizyczne bądź prawne wniesionego aportu. Wspólnik może zostać zobowiązany do wyrównania spółce z o.o. różnicy między wartością przyjętą w umowie albo statucie spółki a zbywczą wartością wkładu (art. 14 § 2 k.s.h.). Wspólnik może też podlegać innym obowiązkom w sytuacji wniesienia wadliwego aportu (np.: określenie zasad odpowiedzialności odszkodowawczej, kar umownych, umorzenia udziałów).

 

foto dzięki uprzejmości imagerymajestic / freedigitalphotos.net

Umowa sprzedaży nieruchomości a nieważna uchwała Zgromadzenia Wspólników

Umowa sprzedaży nieruchomości a nieważna uchwała Zgromadzenia Wspólników

Niektóre czynności prawne, podejmowane przez spółkę z o.o., nie mogą być przeprowadzone bez dodatkowej zgody korporacyjnej udzielanej w uchwale Zgromadzenia Wspólników.

Przykładem takich transakcji są: nabycie i zbycie nieruchomości (art. 228 pkt 4 k.s.h.).

W praktyce zdarza się, iż osoby zamierzające kupić od spółki z o.o. nieruchomość nawet nie zdają sobie sprawy, że osoba reprezentująca spółkę z o.o. przy sprzedaży nieruchomości ma obowiązek okazać zgodę udzieloną w uchwale Zgromadzenia Wspólników na zbycie nieruchomości przez spółkę. Zdarza się też, że sama uchwała Zgromadzenia Wspólników jest wadliwa lub nawet nieważna.

Co dzieje się, gdy przy akcie notarialnym została okazana uchwała Zgromadzenia Wspólników, która po dokonanej transakcji okazuje się być nieważną (np.: podrobiono podpis wspólnika pod tą uchwałą) ? Czy nieważna uchwała Zgromadzenia Wspólników, upoważniająca do zbycia nieruchomości przez spółkę z o.o. oznacza, że także umowa sprzedaży nieruchomości jest nieważna ? Czy zawarcie umowy sprzedaży, na podstawie okazanej nieważnej uchwały Zgromadzenia Wspólników, wyrażającej zgodę na zbycie nieruchomości może doprowadzić to tego, że kupujący mogą, w najgorszym scenariuszu, utracić nabytą nieruchomość ?

Jakie są więc konsekwencje dokonania czynności prawnej bez wymaganej ważnej zgody zgromadzenia wspólników, która miała być podjęta w trybie art. 228 pkt 4 k.s.h.? Konsekwencje określa art. 17 § 1 k.s.h. („jeżeli do dokonania czynności prawnej przez spółkę ustawa wymaga uchwały wspólników albo walnego zgromadzenia bądź rady nadzorczej, czynność prawna dokonana bez wymaganej uchwały jest nieważna”). A więc teoretycznie osoba, która nabyła nieruchomość od spółki z o.o. na podstawie nieważnej uchwały Zgromadzenia Wspólników powinna obawiać się, że jej umowa jest nieważna.

Czy jest jakieś wyjście z tej trudnej sytuacji ?

Warto przypomnieć wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 czerwca 2008 r. (sygnatura akt II CSK 49/08). W tym orzeczeniu Sąd Najwyższy podkreślił, że prawomocny wyrok uchylający uchwałę zgromadzenia wspólników, o jakiej mowa w art. 17 § 1 k.s.h. lub stwierdzający jej nieważność nie wywiera skutków wobec osób trzecich działających w dobrej wierze.

Tak więc zawarta umowa sprzedaży nieruchomości, mimo nieważnej uchwały Zgromadzenia Wspólników pozwalającej spółce na zbycie nieruchomości nie będzie nieważna, pod warunkiem, iż kupujący działał w dobrej wierze przy zawieraniu umowy nieruchomości. Na czym więc polega dobra wiara kupującego ?

Dobrą wiarę kupującego ocenia biorąc pod uwagę okoliczności, w których zawierana była umowa sprzedaży nieruchomości, tj. przykładowo czy kupujący w trakcie zawierania umowy przeniesienia własności nieruchomości był przekonany, że istnieje ważna uchwała zgromadzenia wspólników (czy okazano mu taką uchwałę) oraz czy uchwała zgromadzenia wspólników była sprawdzona pod względem formalnym przez notariusza oraz przez wydział ksiąg wieczystych przy dokonywaniu wpisu własności do księgi wieczystej. Jeśli istniała dobra wiara kupującego, to nawet późniejsze uchylenie uchwały zgromadzenia wspólników, ze względu na fakt podrobienia podpisu wspólnika pod uchwałą, wobec kupującego działającego w dobrej wierze nie będzie skutkowało nieważnością umowy sprzedaży nieruchomości (art. 254 § 2 k.s.h.). Umowa sprzedaży nieruchomości będzie więc ważna i skuteczna, gdy kupujący nabył od spółki z o.o. nieruchomość w dobrej wierze.

Natomiast powoływanie się spółki z o.o. na to, że uchwała zgromadzenia wspólników jest nieważna, bo podrobiono podpis wspólnika pod tą uchwałą, może prowadzić do odpowiedzialności karnej sprawcy (podrobienie podpisu na dokumencie oraz wyłudzenie poświadczenia nieprawdy w akcie notarialnym).

 

foto dzięki uprzejmości  jannoon028 / freedigitalphotos.net