Dodatkowa umowa pomiędzy spółką jawną a wspólnikiem tej spółki

Dodatkowa umowa pomiędzy spółką jawną a wspólnikiem tej spółki

W praktyce zdarzają się sytuacje, gdy wspólnik spółki jawnej rozważa czy prawnie możliwe jest zawarcie dodatkowej umowy o pracę, zlecenia czy też o dzieło, pomiędzy spółką jawną a tym wspólnikiem, na świadczenie na rzecz spółki jawnej usług bądź pracy. Czy zawarcie dodatkowej umowy pomiędzy spółką jawną a wspólnikiem tej spółki jest prawnie dozwolone?

Na początku należy wyjaśnić, do czego zobowiązany jest wspólnik spółki jawnej. Każdy wspólnik spółki jawnej zobowiązany jest do prowadzenia spraw tej spółki i w zamian za tę pracę ma prawo do uczestniczenia w zysku spółki jawnej, natomiast za prowadzenie spraw spółki jawnej wspólnik nie może żądać wynagrodzenia (art. 46 k.s.h.).

Tak więc dodatkowa umowa pomiędzy spółką jawną a wspólnikiem tej spółki, której przedmiotem będzie prowadzenie spraw spółki, będzie niezgodna z art. 39 i 46 k.s.h. Wspólnik spółki jawnej takiej umowy nie może zawrzeć ze spółką jawną.

Warto wskazać, że komentarze do kodeksu spółek handlowych prezentują też bardziej liberalne stanowisko. W komentarzu autorstwa A. Kidyby (Komentarz do art. 46 k.s.h. LEX 2015) wskazuje się, że wspólnik spółki jawnej nie powinien pobierać dodatkowego wynagrodzenia za podejmowanie czynności z zakresu prowadzenia spraw spółki, chyba że postanowienia umowy spółki zawierają w tym przedmiocie odrębne postanowienia. Przyjęcie zasad odmiennych jest więc możliwe, ale wyłącznie na podstawie wyraźnych postanowień umowy spółki jawnej, dopuszczających pobieranie przez wspólników wynagrodzenia za prowadzenie spraw spółki jawnej.

Moim zdaniem, nie jest dopuszczalne zawarcie umowy pomiędzy spółką jawną a jej wspólnikiem, której przedmiotem będą czynności mieszczące się w ramach pojęcia prowadzenia spraw spółki oraz ustalenia w tej umowie wynagrodzenia za tego rodzaju czynności (zobacz: uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z 14.01.1993 roku, sygn. II UZP 21/92).

Złamanie regulacji zawartej w art. 39 i art. 46 k.s.h., tj. zawarcie dodatkowej umowy, której przedmiotem jest prowadzenie spraw spółki i pobieranie przez wspólnika środków z majątku spółki jawnej za prowadzenie tych spraw będzie skutkowało nieważnością takiej umowy (58 k.c.) oraz koniecznością potraktowania pobranych przez wspólnika świadczeń jako nienależnych. Powyższe skutki prawne związane z uznaniem, iż mamy do czynienia z nieważną umową mają też doniosłe konsekwencje na gruncie przepisów prawa podatkowego. Dla wspólników spółki jawnej dodatkowe wynagrodzenie wypłacane jednemu ze wspólników za wykonywanie czynności mieszczących się w ramach pojęcia prowadzenia spraw spółki nie będą stanowić kosztu uzyskania przychodu (podstawą jest tu przepis zawarty w art. 8 ust. 1-2 oraz art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

 

Foto dzięki uprzejmości Simon Howden / freedigitalphotos.net

Dodaj komentarz

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.