Czy prokurent w procesie gospodarczym może być przesłuchany jako świadek czy też jedynie jako strona?

prokurent w sp. z o.o.

Zgodnie z przepisami procedury cywilnej świadkami nie mogą być, m.in., przedstawiciele ustawowi stron oraz osoby, które mogą być przesłuchane w charakterze strony jako organy osoby prawnej lub innej organizacji mającej zdolność sądową.

Zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego prokura to nic innego niż ustanowienie osoby fizycznej pełnomocnikiem przedsiębiorcy. To szczególne pełnomocnictwo podlega ujawnieniu w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Prokurent jest umocowany do dokonywania czynności sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

W procesach gospodarczych zdarza się powoływanie prokurenta jako świadka lub wskazywanie prokurenta jako osoby reprezentującej stronę procesu. A więc powstaje pytanie czy można powołać na świadka prokurenta czy też może on jedynie występować jako reprezentant strony procesu?

Gdyby prokurent mógł występować w procesie jako reprezentant strony (powoda lub pozwanego) to przesłuchanie prokurenta w charakterze świadka zamiast w charakterze strony prowadziłoby do nieważności tak przeprowadzonego postępowania sądowego. Powodem byłoby tutaj pozbawienie strony możliwości obrony praw w procesie, co oznaczałoby powstanie przyczyny nieważności postępowania.

Ten teoretyczny problem został rozwiązany w wyroku Sądu Najwyższego z dn. 29.01.1936 r. (sygn. akt C II 2083/35), w którym Sąd Najwyższy orzekł, iż prokurent spółki może być w sporze spółki przesłuchany tylko w charakterze świadka, a nie w charakterze strony. Ten wyrok Sądu Najwyższego jest wciąż aktualny.