Zakaz prowadzenia działalności gospodarczej

Zakaz prowadzenia działalności gospodarczej

Co zrobić gdy dłużnik nie wykonuje swoich zobowiązań?

Warto wiedzieć, że wobec podmiotu, który nie płaci kontrahentom, oprócz szeregu możliwości wynikających z przepisów kodeksu cywilnego oraz postępowania upadłościowego, jedno jest warte uwagi: jest to możliwość ogłoszenia przez sąd upadłościowy zakazu prowadzenia działalności gospodarczej wobec upadłego jak i osób które go reprezentowały.

Przepisy prawa upadłościowego pozwalają na eliminację z rynku osób, które ze względu na brak kwalifikacji zawodowych czy etycznych nie powinny być uczestniczyć w obrocie gospodarczym. Zakaz prowadzenia działalności gospodarczej może oznaczać pozbawienie prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub w formie spółki cywilnej oraz pełnienia funkcji członka członka rady nadzorczej, komisji rewizyjnej, reprezentanta lub pełnomocnika osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie tej działalności, spółki handlowej, przedsiębiorstwa państwowego, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszenia, na okres od jednego do dziesięciu lat (art. 373 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze).

Powyższy zakaz może zostać orzeczony nie tylko wobec upadłego (czyli podmiotu, wobec którego sąd upadłościowy orzekł o upadłości), ale też i wobec przedsiębiorcy, który nie wykonuje swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, lecz wobec którego procedury upadłościowej nie wszczęto albo wniosek o upadłość oddalono lub postępowanie upadłościowe, np.: ze względu na brak majątku, umorzono.

Istotną przesłanką, która prowadzi do orzeczenia zakazu jest wystąpienie winy po stronie dłużnika niewypłacalnego. Warto zdawać sobie sprawę z tego, że przepis art. 373 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze nie określa o jaką konkretnie winę chodzi (umyślność, nieumyślność) to podstawą do pozbawienia praw upadłego i innych osób za niego odpowiedzialnych oparta na każdym rodzaju winy, w tym i na niedbalstwie. Stopień winy będzie miał jedynie wpływ na zakres pozbawienia praw, co jednoznacznie wynika z art. 373 ust. 2 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze.

Jakie działanie może być uznane za niedbalstwo? Przykładowo, według Sądu Najwyższego wadliwe sporządzenie dwóch kolejnych wniosków o ogłoszenie upadłości, które okazały się bezskuteczne i w następstwie czego przekroczono ustawowy termin do dopełnienia tej czynności, należy ocenić jako niedochowanie należytej staranności wymaganej od profesjonalnego uczestnika obrotu gospodarczego, wyczerpującego znamiona winy nieumyślnej w postaci niedbalstwa (orz. SN z dnia 14 lutego 2006 r., II CSK 14/05, LEX nr 192034).

Pozbawienie prawa do prowadzenia działalności gospodarczej stosuje się w przypadku, gdy „niewypłacalność dłużnika jest następstwem jego celowego działania lub rażącego niedbalstwa”.

Kto może złożyć wniosek o orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej

Postępowanie dotyczące orzeczenia zakazu prowadzenia działalności gospodarczej może zostać wszczęte jedynie na wniosek wierzyciela, prokuratora, syndyka, nadzorcy sądowego albo zarządcy, a także prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Komisji Nadzoru Finansowego lub syndyka (art. 376 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze).

Termin na złożenie wniosku o orzeczenie zakazu prowadzenia działalności gospodarczej

Przepisy przewidują dwa terminy, po upływie których nie jest możliwe orzeczenie o zakazie prowadzenia działalności gospodarczej wobec nierzetelnego kontrahenta.

Po pierwsze, sąd upadłościowy nie może orzec tego zakazu po upływie jednego roku licząc od dnia umorzenia lub zakończenia postępowania upadłościowego albo oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości. Po drugie zaś, jeśli wniosek o ogłoszenie upadłości nie został złożony to zakaz może być orzeczony w terminie trzech lat licząc od dnia ustania stanu niewypłacalności albo wygaśnięcia obowiązku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości przez daną osobę (art. 377 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze).

 

Foto dzięki uprzejmości iosphere / freedigitalphotos.net