spółka jawna Archives - Strona 2 z 3

Czy w spółce jawnej można zmienić wspólnika?

W spółce jawnej może zmienić się skład osobowy wspólników. Aby jednak tego dokonać należy spełnić szereg warunków.

Po pierwsze, możliwość przeniesienia ogółu praw i obowiązków w handlowej spółce osobowej musi jednoznacznie wynikać z treści umowy spółki jawnej (art. 10 § 1 k.s.h.). Przykładem może być następujący zapis: „Przeniesienie ogół praw i obowiązków z tytułu udziału w Spółce na innego Wspólnika Spółki lub na osobę trzecią jest dopuszczalne za zgodą pozostałych wspólników wyrażoną w uchwale wspólników”. Jeżeli umowa spółki jawnej nie zawiera takiego postanowienia zmiana wspólnika jest niemożliwa; należy zacząć od przeprowadzenia modyfikacji umowy spółki jawnej i wprowadzenia możliwości obrotu prawami i obowiązkami wspólnika. Należy pamiętać, że zmiana wspólnika w spółce jawnej bez wyraźnej podstawy prawnej zawartej w umowie spółki jawnej jest prawnie nieważna (art. 10 § 1 k.s.h. w związku z art. 58 k.c.).

Po drugie, jeśli umowa spółki jawnej nie stanowi inaczej, to do prawidłowej zmiany wspólnika w spółce jawnej konieczna jest dodatkowo pisemna zgoda wszystkich pozostałych wspólników. Umowa spółki jawnej może wskazać czy wyrażenie zgody może być udzielone przed przeniesieniem ogółu praw i obowiązków w spółce jawnej czy też po jej dokonaniu. Brak wyrażenia takiej zgody na zmianę wspólnika w spółce jawnej oznacza, że proces przeniesienia ogółu praw i obowiązków jest zawieszony. Jeśli umowa spółki jawnej nie precyzuje, kiedy pozostali wspólnicy mają wyrazić zgodę na zmianę wspólnika należy uznać, że zgoda na przeniesienie praw i obowiązków powinna być wyrażona przed przeniesieniem praw i obowiązków na nowego wspólnika.

Po trzecie, samo przeniesienie praw i obowiązków na nowego wspólnika wymaga formy pisemnej dla celów dowodowych. Przeniesienie praw i obowiązków wspólnika spółki jawnej może wynikać z umowy sprzedaży, umowy zamiany, umowy darowizny, itp. Warto wiedzieć, że nie można dzielić praw oraz obowiązków, które podlegają przeniesieniu, inaczej mówiąc przenieść można jedynie całość praw i obowiązków ustępującego wspólnika i nie jest możliwe przeniesienie części praw i obowiązków lub jedynie praw bez związanych z nimi obowiązkami wspólnika spółki jawnej. Patrząc na taką transakcję z punktu widzenia nabywcy trzeba wskazać, że przeniesienie praw i obowiązków może nastąpić na rzecz kilku osób, które staną się łącznym nabywcą praw i obowiązków ustępującego wspólnika spółki jawnej.

Na koniec trzeba powiedzieć o odpowiedzialności wspólnika ustępującego i wspólnika przystępującego za istniejące w momencie przeniesienia praw i obowiązków spółki jawnej zobowiązania (chodzi o dwa rodzaje zobowiązań: (i) związanych z uczestniczeniem tego wspólnika w spółce jawnej (tzw. zobowiązania wewnątrz-spółkowe, takie jak z tytułu rozliczeń zysku, odsetek, zwrotu wydatków, itp.) oraz (ii) zobowiązania samej spółki (tj. zobowiązania spółki wobec jej wierzycieli)). Wspólnik przystępujący oraz ustępujący solidarnie odpowiadają za istniejące, wymagalne i niewymagalne, zobowiązania (art. 10 § 3 k.s.h.). Warto wiedzieć, że treść umowy spółki jawnej nie może zmieniać tej odpowiedzialności solidarnej zbywcy i nabywcy ogółu praw i obowiązków.

Foto dzięki uprzejmości tiverylucky / freedigitalphotos.net

Odpowiedzialność podatkowa wspólnika spółki osobowej

W tym wpisie odpowiem na pytanie, jaka jest odpowiedzialność podatkowa wspólnika spółki osobowej za jej zaległości podatkowe. Chodzi o sytuację, gdy spółka osobowa (a więc spółka: cywilna, jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna) ma zaległości podatkowe.

Kto może odpowiadać za zaległości podatkowe spółki osobowej?

Za zaległości podatkowe spółki osobowej odpowiadają solidarnie jej wspólnicy, na podstawie art. 115 Ordynacji podatkowej. Odpowiedzialność wspólnika spółki osobowej nie jest uzależniona od tego czy było prowadzone postępowanie egzekucyjne wobec spółki osobowej i czy było ono bezskuteczne. Niemniej jednak organa podatkowe powinny stosować odpowiednio przepis art. 108 § 4 Ordynacji podatkowej stanowiący, że egzekucja zobowiązania wynikającego z decyzji o odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej może być wszczęta dopiero wówczas, gdy egzekucja z majątku podatnika okazała się w całości lub w części bezskuteczna. Odpowiedzialność za zaległości podatkowe spółki osobowej i jej wspólników jest solidarna: odpowiada spółka osobowa swoim majątkiem oraz solidarnie z tą spółką odpowiadają jej wspólnicy własnymi majątkami (co więcej, odpowiedzialność rozciąga się także na byłych wspólników spółki osobowej).

Za zaległości podatkowe nie będą odpowiadać komandytariusze w spółce komandytowej oraz akcjonariusze w spółce komandytowo-akcyjnej (a contrario z art. 115 § 1 Ordynacji podatkowej).

Jaki jest zakres odpowiedzialności wspólników za zaległości podatkowe spółki osobowej?

Odpowiedzialność wspólnika spółki osobowej w każdym przypadku (ze spółką i z innymi wspólnikami) powstaje w wyniku wydania decyzji podatkowej. Odpowiedzialność podatkowa wspólników spółki osobowej nie zależy od wielkości wniesionych przez poszczególnych wspólników wkładów do spółki. Oznacza to, że organ podatkowy może orzec o pełnej odpowiedzialności każdego wspólnika za pełną kwotę zaległości spółki. Dla odpowiedzialności wspólnika spółki osobowej nie ma znaczenia ustalenie przyczynienia się danego wspólnika do powstania zaległości podatkowej czy też stopień zaangażowania się poszczególnych wspólników w działalność spółki osobowej.

W przypadku byłych wspólników zakres odpowiedzialności za zaległości podatkowe dotyczy tylko tych zobowiązań podatkowych, których “termin płatności upływał w czasie, gdy byli wspólnikami“. Co więcej odpowiedzialność byłego wspólnika spółki osobowej nie powinna obejmować tych płatności związanych z zaległością podatkową, które powstały po dniu ich ustąpienia ze spółki osobowej (np.: koszty egzekucyjne związane z zaległościami podatkowymi). Taka interpretacja przepisu zawartego w art. 115 § 2 Ordynacji podatkowej wynika z wykładni językowej oraz uwzględnia zasadę ścisłej wykładni przepisów o odpowiedzialności osób trzecich.

Foto dzięki uprzejmości holohololand / freedigitalphotos.net

Spółka z o.o. jednostką mikro

Pytanie:

Spółka z o.o. otrzymała pismo z KRS z wezwaniem do uzupełnienia sprawozdania z działalności. Jednak spółka z o.o. złożyła tylko uproszczone sprawozdanie finansowe przewidziane w tym roku dla jednostek mikro. Ponadto, w informacji uzupełniającej do bilansu podała wymagane dane odnośnie nabycia udziałów własnych – co jest warunkiem zwalniającym z obowiązku składania sprawozdania z działalności.

Czy pomimo zmian w prawie KRS ma prawo żądać sprawozdania z działalności? Czy wystarczy napisać im pismo z wyjaśnieniem i podaniem konkretnych przepisów o braku obowiązku składania takiego sprawozdania?

Odpowiedź:

Ustawa o rachunkowości w brzmieniu obowiązującym od 5 września 2014 r. wprowadziła możliwość sporządzenia przez jednostki mikro uproszczonego sprawozdania finansowego pod warunkiem, że jednostki te spełniają określone kryteria przewidziane przez ustawę o rachunkowości.

Wspomniana ustawa o rachunkowości, w art. 3 ust. 1a pkt 1-4 i art. 3 ust. 1b pkt 1-2, w sposób bardzo szeroki definiuje kategorie podmiotów, które można uznać za jednostki mikro w rozumieniu tej ustawy. Wśród podmiotów uprawnionych wymienione zostały między innymi spółki handlowe (osobowe i kapitałowe, w tym również w organizacji), spółki cywilne, inne osoby prawne, a także oddziały przedsiębiorstw zagranicznych, jeżeli jednostki te w dwóch poprzednich latach, a w przypadku jednostek rozpoczynających działalność w roku obrotowym, w którym rozpoczęły działalność, nie przekroczyły co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości:

1 500 000 zł – w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego,
3 000 000 zł – w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy,
10 osób – w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty

Inaczej mówiąc, dla uznania, iż dane przedsiębiorstwo jest jednostką mikro, dopuszcza się przekroczenie maksymalnie jednej z wyżej wskazanych wartości. Jeżeli dane przedsiębiorstwo mieści się we wskazanych powyżej “widełkach” to może one zostać uznane za jednostkę mikro w rozumieniu ustawy.

W przedstawionym stanie faktycznym, spółka z o.o. będąca jednostką mikro złożyła uproszczone sprawozdanie finansowe. Uproszczone sprawozdanie finansowe obejmuje zakres informacji wynikający z załącznika nr 4 do ustawy o rachunkowości. Składa się ono z uproszczonego bilansu, uproszczonego rachunku zysków i strat oraz informacji uzupełniających do bilansu. W informacjach uzupełniających do bilansu przedstawione zostały informacje dotyczące nabycia udziałów własnych. Spółki z o.o. oraz inne podmioty określone w art. 49 ust. 4 ustawy o rachunkowości mogą w ten sposób zwolnić się z obowiązku sporządzenia sprawozdania z działalności jednostki.

Mając powyższe na uwadze, powstaje pytanie, czy sąd rejestrowy miał prawo żądać sprawozdania z działalności? Zgodnie z art. 23 ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, sąd rejestrowy bada, czy dołączone do wniosku dokumenty są zgodne pod względem formy i treści z przepisami prawa. Nie powinno budzić wątpliwości, że interpretacja tego przepisu powinna być szeroka, wobec czego niezłożenie załącznika do wniosku z uwagi na zwolnienie ustawowe, w sytuacji w której co do zasady jest on wymagany, również podlega badaniu pod względem zgodności z prawem. W tym miejscu należy wskazać, iż przepis art. 3 ust. 1a ustawy o rachunkowości zawiera dodatkowe kryterium w zakresie możliwości uznania danego podmiotu za jednostkę mikro w rozumieniu ustawy. Dla uznania, iż mamy do czynienia z jednostką mikro, przepis ten wymaga, aby organ zatwierdzający (np.: Zgromadzenie Wspólników w spółce z o.o.) podjął decyzję w sprawie sporządzenia sprawozdania finansowego z zastosowaniem zasad odnoszących się do jednostki mikro. Wymienione zostały tu następujące przepisy, co do których organ zatwierdzający powinien zadecydować, czy mają zastosowanie:

46 ust. 5 pkt 4 ustawy o rachunkowości – odnoszący się do zakresu informacji zawartych w uproszczonym bilansie jednostki mikro;
47 ust. 4 pkt 4 ustawy o rachunkowości – odnoszący się do zakresu informacji zawartych w uproszczonym rachunku zysku i strat;
48 ust. 3 ustawy o rachunkowości – zwalniający z obowiązku sporządzania informacji dodatkowej, pod warunkiem przedstawienia informacji uzupełniającej do bilansu zgodnie z załącznikiem 4 do ustawy;
48a ust. 3 ustawy o rachunkowości – upoważniający (fakultatywnie) jednostki mikro, do nie sporządzania zestawienia zmian w kapitale (funduszu) własnym;
48b ust. 4 ustawy o rachunkowości – upoważniający (fakultatywnie) jednostki mikro do nie sporządzania rachunku przepływów pieniężnych;
49 ust. 4 ustawy o rachunkowości – zwalniający jednostki mikro z obowiązku sporządzenia sprawozdania z działalności pod warunkiem przedstawienia w informacji dodatkowej lub jako informacje uzupełniające do bilansu, informacji dotyczących nabycia udziałów własnych.

Jeżeli organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe nie podjął decyzji w sprawie sporządzania sprawozdania finansowego z zastosowaniem przewidzianych ustawą uproszczeń, to spółka pomimo spełnienia pozostałych warunków przewidzianych w ustawie, nie będzie mogła zostać zakwalifikowana jako jednostka mikro. Należy więc podkreślić, iż organ zatwierdzający powinien w decyzji (uchwale) zadecydować o zastosowaniu któregoś z uproszczeń przewidzianych dla jednostek mikro.

Nieprzedstawienie sądowi decyzji (uchwały) organu zatwierdzającego lub niespełnienie przez spółkę pozostałych kryteriów stawianych jednostce mikro, zostanie uznane za nieposiadanie przymiotnika jednostki mikro i w konsekwencji skutkować będzie wezwaniem takiej spółki do złożenia informacji wymaganych w normalnym trybie. Nieuzasadnione złożenie uproszczonego sprawozdania, np. przy niespełnieniu warunków wymaganych dla uznania podmiotu za jednostkę mikro jest równoznaczne z nieprawidłowym złożeniem sprawozdania finansowego, co uprawnia sąd do wezwania podmiotu w trybie art. 24 ustawy o KRS. Nie ma natomiast przeszkód do przedstawienia sądowi pisma z wyjaśnieniem i podaniem konkretnych przepisów, jeżeli podjęte przez spółkę działania miały właściwą formę i były w zgodzie z przepisami prawa, w szczególności, jeżeli spółka spełnia wszystkie wymagane przepisami kryteria dla uznania danego podmiotu za jednostkę mikro. W takiej sytuacji wystarczające powinno być wykazanie, iż spółka spełniała wymagania stawiane przez ustawę o rachunkowości oraz że była ona uprawniona do złożenia uproszczonego sprawozdania finansowego.

Foto dzięki uprzejmości ddpavumba / freedigitalphotos.net

Skutki podatkowe wystąpienia wspólnika ze spółki jawnej

Wspólnik prowadzący interesy w ramach spółki jawnej może uznać, że nie chce dalej uczestniczyć w takim przedsięwzięciu i oświadczyć pozostałym wspólnikom o zamiarze wystąpienia z tej spółki. Zgodnie z art. 65 § 1 k.s.h., na skutek wystąpienia wspólnika ze spółki jawnej wartość udziału kapitałowego wspólnika oznaczona będzie na podstawie osobnego bilansu, uwzględniającego wartość zbywczą majątku spółki a ustalony udział zostanie wypłacony w pieniądzu (art. 65 § 3 k.s.h.).

Jakie są skutki podatkowe wystąpienia wspólnika ze spółki jawnej? Czy ustępujący wspólnik musi i w jakim zakresie opodatkować podatkiem dochodowym wypłaconą mu kwotę, w związku z jego wystąpieniem ze spółki jawnej?

Zacznijmy od ustalenia, z czego będzie składać się kwota do wypłaty ustępującemu ze spółki jawnej wspólnikowi. Kwota do wypłaty będzie składać się z: (1) zwrotu wniesionego przez ustępującego wspólnika przy zawiązywaniu spółki wkładu kapitałowego, (2) zwrotu różnicy pomiędzy kwotą wynikającą z osobnego bilansu przypadającą na ustępującego wspólnika a wniesionym wkładem kapitałowym opisanym w pkt 1 powyżej, czyli np.: zwrotu zatrzymanych w spółce jawnej opodatkowanych zysków wspólnika.

Zwolnienie z opodatkowania zwróconego wkładu kapitałowego

Zwrócony wspólnikowi wkład kapitałowy (wniesiony w momencie przystępowania do spółki jawnej przez wspólnika) jest wolny od opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych – na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ zgodnie z tym przepisem, wolne od podatku dochodowego są przychody otrzymane w związku ze zwrotem udziałów lub wkładów w spółdzielni albo wkładów w spółce osobowej, do wysokości wniesionych udziałów lub wkładów do spółdzielni albo wkładów do spółki osobowej.

Opodatkowanie zwrotu pozostawionych w spółce jawnej zysków z lat ubiegłych?

Wspólnik, w trakcie uczestniczenia w spółce jawnej, może postanowić, że otrzymany i opodatkowany zysk z działalności spółki pozostawia w tej spółce jawnej, a więc reinwestuje przysługujący mu zysk z uczestniczenia w spółce i tym samym zwiększa wartość wniesionego przez siebie do spółki jawnej wkładu. Aby prawidłowo udokumentować reinwestowanie otrzymanego i opodatkowanego zysku z działalności spółki jawnej konieczne jest przeprowadzenie tej czynności na podstawie formalnych uchwał wspólników spółki jawnej a przy okazji trzeba też sprawdzić czy zwiększenie wartości wniesionego przez tego wspólnika spółki jawnej wkładu nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (art. 6 ust. 1 pkt 8) lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych).

Sądy administracyjne wielokrotnie potwierdzały, że zwolnienie zawarte w 21 ust. 1 pkt 50 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych obejmuje nie tylko wkład kapitałowy, lecz także pozostawiony przez wspólnika w spółce jego zysk po opodatkowaniu podwyższający wartość wniesionego przez wspólnika spółki jawnej wkładu kapitałowego (wyroki NSA: z dnia 16 listopada 2010 r. sygn. akt II FSK 1220/09, z dnia 22 kwietnia 2011 r. sygn. akt II FSK 2204/09, z dnia 6 grudnia 2011 r. sygn. akt II FSK 1083/10, z dnia 8 marca 2012 r. sygn. akt II FSK 1618/10, z dnia 12 czerwca 2012 r. sygn. akt II FSK 2397/10, z dnia 23 kwietnia 2013 r. sygn. akt II FSK 1800/11, z dnia 9 października 2013 r. sygn. akt II FSK 2847/11).

Wypłata tej części kwoty wspólnikowi ustępującemu ze spółki jawnej, która nie jest wkładem kapitałowym lub opodatkowanymi wcześniej zyskami z lat poprzednich, podwyższającymi wartość wniesionego wkładu kapitałowego, będzie podlegała opodatkowaniu na zasadach ogólnych, jako przychód z praw majątkowych (art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), gdyż jego źródłem jest w tym przypadku prawo majątkowe w postaci udziału w spółce jawnej. Ta część wypłaty będzie podlegać opodatkowaniu według skali podatkowej, zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Foto dzięki uprzejmości jennythip / freedigitalphotos.net

Podział zysku w spółce jawnej

Zakładając spółkę jawną wspólnicy liczą na powstanie zysków. Często też tak się dzieje, że spółka jawna już w pierwszym roku działalności przynosi wspólnikom znaczne dochody. Jednakże czym jest zysk w spółce jawnej? Zyskiem w spółce jawnej będzie nadwyżka majątku spółki jawnej w porównaniu do wniesionych przez wspólników spółki jawnej wkładów.

A więc na przykładzie, jeśli dwóch wspólników wniosło przy założeniu spółki jawnej wkłady po 50.000 zł każdy a po zakończeniu pierwszego roku obrotowego majątek spółki jawnej według sprawozdania finansowego wynosi 120.000 zł to zyskiem spółki jawnej będzie owe 20.000 zł, a więc podział zysku w tej spółce jawnej będzie wyglądał tak, że na każdego ze wspólników przypadnie po 10.000 zł zysku.

Po zakończeniu roku obrotowego, każdy ze wspólników spółki jawnej może zażądać od spółki „podziału i wypłaty całości zysku” (art. 52 k.s.h.). Wystarczy więc, aby wspólnik w okresie sześciu miesięcy po zakończeniu roku obrotowego zgłosił żądanie wypłaty zysku spółce jawnej a spółka jawna stanie się zobowiązana do przekazania wspólnikowi przypadającego na niego zysku za zamknięty rok obrotowy.

Decyzję w sprawie podziału i wypłaty zysku wspólnikom spółki jawnej warto podjąć w uchwale wspólników. Oczywiście uchwalę będzie poprzedzać sprawozdanie finansowe wskazujące, jaki jest zysk do podziału pomiędzy wspólników. Warto wiedzieć, że roszczenie wspólnika o wypłatę zysku w spółce jawnej przedawnia się z upływem trzech lat, licząc od ostatniego dnia, w którym miało być zatwierdzone sprawozdanie finansowe spółki jawnej (np.: licząc od 30 czerwca roku następnego po zamknięciu roku za który ma być wypłacony zysk – zobacz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 lipca 2008 r., sygn. akt. IV CSK 101/08). Na marginesie warto wspomnieć, że wypłata wspólnikowi spółki jawnej zysku nie jest obciążana już podatkiem dochodowym, ponieważ każdy ze wspólników rozliczył się z wygenerowanego dochodu przez spółkę jawną już w trakcie zamkniętego roku podatkowego.

Jeśli jednak spółka jawna w poprzednich latach poniosła z działalności gospodarczej stratę to uzyskany zysk w pierwszej kolejności przeznacza się na pokrycie straty z lat poprzednich a dopiero nadwyżka pozostała po pokryciu strat może być podzielona i wypłacona pomiędzy wspólników spółki jawnej (art. 52 § 2 k.s.h.).

Niezależnie do tego czy spółka zrealizowała zysk czy też poniosła stratę, wspólnik spółki jawnej ma prawo zażądać od niej wypłacenia odsetek od wniesionego wkładu do spółki w wysokości 5% rocznie. Wracając do powyżej zaprezentowanego przykładu – każdy ze wspólników może zażądać, niezależnie od tego czy spółka wykazała zysk czy poniosła stratę – 5% od 50.000 zł rocznie, czyli po 2.500 zł odsetek rocznie (art. 53 k.s.h.). Wypłata odsetek od udziału kapitałowego wspólnika będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym (u osób fizycznych takie odsetki są kwalifikowane do “innych źródeł”).

Foto dzięki uprzejmości hywards / freedigitalphotos.net

Sposób reprezentacji w spółce jawnej

Zasadą w spółce jawnej jest, iż spółka może być reprezentowana przez każdego ze wspólników tej spółki (art. 29 k.s.h.). Podobnie jest z inną zasadą – prowadzenia spraw spółki, gdyż zasadniczo każdy ze wspólników spółki jawnej ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki (art. 39 § 1 k.s.h.).

Zacznijmy jednak od wytłumaczenia co oznacza „prawo reprezentacji spółki” oraz „prowadzenie spraw spółki”. Oba prawa dotyczą innych sfer działalności spółki jawnej; trzeba więc rozróżnić prawo wspólnika spółki jawnej do jej reprezentacji od prawa wspólnika do prowadzenia spraw spółki. Na czym oba te prawa polegają? Prawo reprezentacji spółki oznacza, że wspólnik spółki jawnej ma prawo składać oświadczenia w imieniu spółki jawnej, które to oświadczenia będą dla spółki wiążące. Przykładem oświadczenia wspólnika, złożonego w imieniu spółki, będzie podpisanie kontraktu handlowego. Reprezentacja spółki oznacza więc relację spółka (spółkę reprezentuje wspólnik) – osoba trzecia. Natomiast prawo prowadzenia spraw spółki oznacza prawo do dokonywania przez wspólnika czynności „wewnętrznych”, takich jak, nadzór nad pracownikami, prowadzenie ksiąg rachunkowych, itp. Sposób reprezentacji w spółce jawnej może być określony inaczej niż standardowo (tj. każdy ze wspólników może samodzielnie reprezentować spółkę jawną), np.: do reprezentacji spółki jawnej wymagane jest współdziałanie dwóch wspólników łącznie.

Wspólnik spółki jawnej może być, w umowie spółki jawnej, pozbawiony prawa – (i) reprezentacji spółki albo (ii) prowadzenia spraw spółki. Jednak przed wprowadzeniem zapisów ograniczających prawo wspólnika do reprezentacji spółki albo wyłączenie prawa do prowadzenia spraw spółki należy zastanowić się nad konsekwencjami takich zapisów.

W komentarzach do przepisów kodeksu spółek handlowych wskazuje się, że jest możliwe ograniczenie lub nawet wyłączenie prawa reprezentacji wspólnika spółki jawnej, jednakże to ograniczenie (wyłączenie) nie jest ujawniane w rejestrze przedsiębiorców prowadzonym przez Krajowy Rejestr Sądowy. Takie ograniczenie (wyłączenie) będzie miało znaczenie jedynie pomiędzy wspólnikami tej spółki jawnej, natomiast kontrahent, który działa w dobrej wierze ze wspólnikiem spółki jawnej (wyłączonym z możliwości reprezentacji spółki na podstawie umowy spółki jawnej) a więc kontrahent, który to nie ma świadomości faktu, iż działa ze wspólnikiem nieuprawnionym do samodzielnego reprezentowania tej spółki jawnej, będzie skutecznie zawierał z taką spółką umowy.

Podobnie ma się sprawa z umownym wyłączeniem wspólnika spółki jawnej od prowadzenia spraw tej spółki. Takie ustalenie będzie miało charakter wewnętrzny, obowiązujący jedynie pomiędzy wspólnikami spółki jawnej.

Ze względu na charakter spółki jawnej wprowadzenie ograniczeń w prawie do reprezentacji spółki jawnej dotyczące wspólnika albo wyłączenia go od możliwości prowadzenia spraw spółki może oznaczać istotne komplikacje w relacjach z podmiotami zewnętrznymi, z powodu nieujawniania tych informacji w odpisach aktualnych z KRS. W skrajnych przypadkach może oznaczać, że zawarta przez jednego ze wspólników umowa z kontrahentem będzie względnie nieważna.

Foto dzięki uprzejmości nongpimmy / freedigitalphotos.net

Spółka jawna oraz spółka komandytowa zakładana przez Internet

Od 15 stycznia 2015 roku wprowadzono nową możliwość rejestracji spółek w Krajowym Rejestrze Sądowym, gdyż obok spółki z o.o. także spółkę jawną oraz spółkę komandytową można założyć albo w tradycyjny sposób wypełniając formularze i przesyłając je pocztą albo też przez Internet, korzystając z wyboru kilku wariantów umowy spółki. Jak założyć spółkę z o.o. (tzw. S24) przez Internet opisałem we wpisie – Spółka S24, czyli spółka z o.o. zakładana przez Internet.

Teraz też można w podobny sposób założyć dwa inne typy spółek – spółkę jawną oraz spółkę komandytową.

Spółka jawna zakładana przez Internet

Tak jak w przypadku spółki z o.o. trzeba otworzyć stronę internetową Ministerstwa Sprawiedliwości. Po pierwsze, należy zarejestrować się na tej stronie – w górnym prawym rogu jest przycisk „Zarejestruj się”. Tworzymy konto na tym portalu. Logujemy się na stronie głównej tego portalu i po zalogowaniu się otwieramy zakładkę – „Rejestracja spółki jawnej z wykorzystaniem wzorca umowy”.

Rozpoczynamy rejestrację spółki jawnej przez Internet. Trzeba pamiętać, że w przypadku zawarcia umowy spółki jawnej lub jej zmiany przy wykorzystaniu wzorca umowy wkład wspólnika może być wyłącznie pieniężny.

Po rejestracji możemy też, za pośrednictwem strony internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości, dokonać zmian w umowie spółki jawnej. Można zmienić m.in.:

adres spółki jawnej;
poinformować o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego;
poinformować o ustanowieniu prokury.

W takich wypadkach wniosek o wpis zmian do KRS składany jest za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Spółkę jawną zawartą za pośrednictwem strony internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości można też rozwiązać. Dokonuje się tego poprzez podjęcie uchwały o rozwiązaniu spółki przy wykorzystaniu wzorca uchwały udostępnionego w systemie teleinformatycznym.

Spółka komandytowa zakładana przez Internet

Także spółkę komandytową można założyć za pomocą wzorca umowy, na takich samych zasadach jak wyżej opisane zasady zakładania spółki jawnej. Umowa spółki komandytowej, zawarta za pomocą wzorca umowy może być również zmieniona przy wykorzystaniu wzorca uchwały zmieniającej umowę spółki. Do spółki komandytowej, której umowa została zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy, stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej, której umowa została zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy.

Zmiany do umów spółek jawnej i komandytowej

Opłata sądowa od wniosku o zarejestrowanie w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym zmiany dotyczącej spółki jawnej, spółki komandytowej oraz spółki z ograniczoną odpowiedzialnością dokonanej przy wykorzystaniu wzorca uchwały udostępnionego w systemie teleinformatycznym wynosi 200 złotych.

Foto dzięki uprzejmości stockimages / freedigitalphotos.net